Definicje pojęć - Pneumatyka

Amortyzacja - jest to spadek prędkości ruchu tłoka siłownika, w jego skrajnych położeniach. Możemy podzielić ją na: stałą lub zmienną.

Amortyzacja mechaniczna - jest to efekt uzyskiwany poprzez zwiększenie tarcia elementu lub przy stosowaniu innych elementów sprężystych.

Amortyzacja pneumatyczna - uzyskuje się ją poprzez dławienie natężenia przepływu czynnika przy wyjściu z siłownika.

Bar - jednostka ciśnienia, stosowana jest przy określaniu ciśnień płynów i gazów. Pozostałe jednostki ciśnienia w układzie SI: 0,1 MPa = 1 bar = 100 000 Pa.

Blok funkcjonalny - zespół elementów, które w danym układzie pełnią określoną funkcję np. napędową lub sterującą. Pozwalają rozbudować układ dając dodatkowe kombinacje połączeń.

Blok zaworowy - zespół przystosowany do montażu zaworów pneumatycznych lub hydraulicznych. Dzięki zgrupowanym połączeniom zasilania, odpowietrzania i możliwości montażu, pozwala zmniejszyć ilość indywidualnych przyłączy. Daje również przewagę w postaci ograniczonych gabarytów i większych możliwości serwisowych, np. uszkodzonego zaworu.

Blokowa lub kanapkowa zabudowa zaworów - jest to specyficzna zabudowa zaworów pneumatycznych i hydraulicznych, która pozwala na skoncentrowanie zasilania, powietrza upustowego oraz zasilania elektrycznego dla sterowania. Redukuje to ilość przyłączy indywidualnych co pozwala zaoszczędzić dużą ilość przewodów, przyłączy i połączeń zasilania.

Charakterystyka przepływowa - proporcja natężenia przepływu czynnika roboczego (powietrza lub oleju) przez element układu do wartości spadku ciśnienia na tym elemencie, oblicza się ją dla określonych wartości ciśnienia przed i za elementem.

Chłodnica - jest to element odprowadzający ciepło z czynnika roboczego (oleju, powietrza lub emulsji). Podstawowe rodzaje chłodnic to powietrzne i wodne.

Chwytak pneumatyczny - element wykonawczy układów opartych o działanie robotów i manipulatorów. Podstawową zaletą jest możliwość pochwycenia i przetransportowania przedmiotów o różnych kształtach. Urządzeniem wykonawczym jest w tym przypadku siłownik pneumatyczny. Dzielą się na: dwuszczękowe, trójszczękowe, kątowe lub promieniowe.

Chwytak podciśnieniowy - element w którym do pochwycenia przedmiotu wykorzystuje się podciśnienie powstające między przedmiotem, a odpowiednią końcówką chwytaka. Szeroko stosuje się je do przenoszenia przedmiotów płaskich o gładkiej powierzchni (np. szyby).

Ciśnienie nominalne - określone badaniami ciśnienie, które gwarantuje poprawną pracę elementu w wymaganym czasie użytkowania i dla określonej liczby cykli.

Ciśnienie otwarcia - jest to wartość ciśnienia wejściowego, która umożliwia przepływ czynnika przez zawór.

Ciśnienie przełączania - jest to wartość ciśnienia wejściowego przy którym następuje zmiana stanu pneumatycznego elementu dwupołożeniowego.

Ciśnienie sterowania - jest to wartość ciśnienia występująca w układzie potrzebna do prawidłowego sterowania tym układem.

Cykl - powtarzająca się regularnie sekwencja zdarzeń, zgodna z określonym algorytmem np. cykl pracy siłownika.

Cylinder - jest to element układów hydraulicznych w którym następuje zamiana energii ciśnienia oleju lub emulsji na energię mechaniczną. Składa się z tłoka z tłoczyskiem oraz cylindrycznego korpusu.

Czas przełączania - jest to czas w którym po zainicjowaniu wzrostu ciśnienia nastąpi przełączenie elementu sterującego. Rozróżnia się czas włączenia i czas wyłączenia.

Częstotliwość - jest to liczba cykli występujących w danej jednostce czasowej. W układzie SI wyróżniono jednostkę herc (Hz), jest to wystąpienie jednego cyklu w ciągu 1 sekundy.

Czujnik pneumatyczny - jest to element układów pneumatycznych i hydraulicznych, który odpowiada za wykrycie i przekazanie zmiany ciśnienia w układzie oraz pokazanie zmian wartości mierzonej.

Dławik - jest to element powodujący zmniejszenie ciśnienia podczas przepływu czynnika roboczego.

Dwudrogowy zawór - charakteryzuje się możliwością rozdzielenia medium na dwie drogi przepływu.

Dwupołożeniowy zawór − pozwala regulować przepływ czynnika przez zmianę dwóch położeń sterowanych. Zawory te podzielić można ze względu na ilość dróg, najczęściej są to:
− 2/2 − dwudrogowe, dwupołożeniowe
− 3/2 − trzydrogowe, dwupołożeniowe
− 4/2 − czterodrogowe, dwupołożeniowe
− 5/2 − pięciodrogowe, dwupołożeniowe
− 5/3 − pięciodrogowe, dwupołożeniowe

Dzielnik przepływu - jest to zawór sterujący przepływem czynnika roboczego. Dzieli strumień wejściowy na dwa strumienie wyjściowe o ustalonym i niezależnym od obciążenia stosunku natężenia przepływu.

Elektromagnes - element sterowniczy w którym zmiana wielkości napięcia prądu elektrycznego powoduje przesterowanie.

Elektromagnes dwustronnego działania - element sterowniczy wyposażony w dwie cewki za pomocą których przyjmuje dwa lub trzy położenia. Przesterowanie następuje przez zasilenie odpowiedniej cewki prądem elektrycznym.

Elektromagnes jednostronnego działania - element sterowniczy wyposażony w jedną cewkę, przyjmujący dwa położenia, przesterowanie następuje za pomocą zasilania cewki prądem elektrycznym.

Element filtracyjny - wkład wymienny lub stały filtra, który poprzez porowatą strukturę zatrzymuje zanieczyszczenia z czynnika roboczego o określonej wielkości. Wielkość zanieczyszczeń mierzona jest w mikronach (μm).

Element pneumatyczny - pojedyncza lub złożona jednostka konstrukcyjna będąca elementem funkcjonalnym układu pneumatycznego lub hydraulicznego, np.: siłownik, cylinder, silnik, pompa, zawór.

Element sterowniczy - mechanizm przekazujący sygnał sterujący do elementu odpowiedzialnego za przełączanie, może to być: dźwignia, rolka lub elektromagnes.

Element wykonawczy - jednostka w której zachodzi przetworzenie energii ciśnienia medium na energię mechaniczną, np.: silnik lub siłownik.

Filtracja oleju - separowanie z oleju zanieczyszczeń o określonej wielkości za pomocą wkładów filtracyjnych. W najskuteczniejszych agregatach filtracyjnych pomiar zanieczyszczeń odbywa się za pomocą zaawansowanego wskaźnika działającego w oparciu o wiązkę laserową. Wyróżnia się klasy czystości oleju wg norm NAS1638 i ISO4406.

Filtracja powietrza - oddzielanie zanieczyszczeń ze sprężonego powietrza za pomocą porowatych powierzchni występujących w zastosowanych filtrach. Stosowaną klasą czystości sprężonego powietrza jest ISO8573-1.

Histereza - jest to różnica wielkości parametru charakteryzującego dany układ występująca w jednym cyklu pracy tego układu. Wyraża się ją w procentach sygnału nominalnego. Zazwyczaj podawana jest wielkość maksymalna.

Klasa czystości - jest to oznaczenie stanu zanieczyszczenia medium według ściśle określonych parametrów. Są nimi trzy główne zanieczyszczenia: ciała stałe, woda i olej. Klasa zanieczyszczenia substancjami stałymi, klasa zawodnienia i klasa zaolejenia. Oznaczenie klasy składa się z trzech cyfr, w przypadku gdy klasa nie jest określona zastępuje się cyfrę poziomą kreską.

Manometr - ciśnieniomierz wyposażony w metalową przeponę, która poprzez odkształcanie oddziaływuje na wskazówkę mechaniczną. Na skalowanej tarczy pokazuje ona wartości. Manometr jest urządzeniem wskazującym nadciśnienie.

Mocowanie siłownika - rozróżniamy mocowania: boczne - na płaszczyźnie równoległej do osi siłownika (kątowe, wspornik kątowy), na otworach gwintowanych w pokrywie siłownika, na łapach, poprzeczne, na płaszczyźnie prostopadłej do osi siłownika np.: na uchu, kołnierzowe, na końcówce tłoczyska z uchem, gwintowe, ściągami, przegubowe, umożliwiające ruch kątowy siłownika np.: widełkowe, na czopach, na sworzniu, na łożysku.

Natężenie przepływu - proporcja ilości płynu (masy lub objętości) przepływającej przez światło przekroju poprzecznego drogi przepływu, w czasie który potrzebny jest na jego pokonanie.

Pierścień uszczelniający - uszczelka pierścieniowa (spoczynkowa lub ruchowa). Wyróżniamy uszczelnienia o przekrojach: kołowym, kwadratowym, prostokątnym lub w kształcie litery U, V, W, X. Najpopularniejsza uszczelka o przekroju kołowym zwana jest oringiem.

Pierścień zgarniający - uszczelnienie zastosowane na tłoczysku w celu ochrony wnętrza siłownika przez zanieczyszczeniami z zewnątrz układu.

Pneumatyczne elementy logiczne - elementy układu pneumatycznego realizujące funkcje logiczne, ″AND″ lub ″OR″

Podciśnienie - jest to ciśnienie o wartości niższej od ciśnienia występującego w otoczeniu, panuje na określonym, niewielkim obszarze.

Pokrywa przednia - element konstrukcyjny siłownika pneumatycznego i hydraulicznego przez którą przechodzi tłoczysko. Zazwyczaj w pokrywie znajdują się gwintowane przyłącza zasilające.

Pokrywa tylna - element konstrukcyjny siłownika pneumatycznego i hydraulicznego, przeciwległa do pokrywy przedniej. Zazwyczaj w pokrywie znajdują się gwintowane przyłącza zasilające.

Położenie normalne zaworu - jest to położenie zaworu w którym sygnał sterujący nie działa na element przełączający.

Przekaźniki ciśnienia pneumatyczne i hydrauliczne

Przekaźnik pneumoelektryczny - element wyposażony w przełącznik elektryczny − styki są zwierane lub rozwierane w momencie przekroczenia nastawionej wartości ciśnienia.

Próżnia - stan gazu otoczenia charakteryzujący się bardzo niskim ciśnieniem.

Przełącznik obiegu - element logiczny wykonujący funkcję logiczną -OR-, posiada dwa wejścia i jedno wyjście.

Przemiennik pneumatyczno − hydrauliczny - element łączący układ pneumatyczny z hydraulicznym. Przetwarza ciśnienie sprężonego powietrza na ciśnienie cieczy (oleju lub emulsji).

Przewód pneumatyczny - elastyczny lub sztywny o kształcie rury, stosowany do prowadzenia instalacji sprężonego powietrza.

Regulacja prędkości ruchu siłownika - przy wykorzystaniu zaworów dławiąco zwrotnych można wpłynąć na prędkość ruchu siłownika. Zawory możemy stosować na przewodach doprowadzających lub odprowadzających powietrze z siłownika. Prędkość pracy siłownika zwiększa się, gdy zmniejszamy dławienie.

Silnik pneumatyczny - element układu pneumatycznego, który przetwarza ciśnienie sprężonego powietrza na energię mechaniczną ruchu obrotowego. Zalety silników pneumatycznych: wytrzymałość na przeciążenia, łatwość zatrzymania silnika, płynna regulacja obrotów oraz łatwość osiągnięcia wysokich obrotów.

Siłownik beztłoczyskowy - rodzaj siłownika pneumatycznego który do przenoszenia siły wykorzystuje mechanicznie, magnetycznie lub cięgnem sprzężony zabierak z tłokiem. Charakteryzuje się większą możliwością dokonywania przemieszczeń, ponieważ nie występuje zjawisko wyboczenia tłoczyska.

Siłownik dwustronnego działania - element wykonawczy układów pneumatyki i hydrauliki siłowej (cylinder) w którym ruch tłoczyska w obie strony powodowany jest podaniem medium o określonym ciśnieniu.

Siłownik jednostronnego działania - element wykonawczy układów pneumatyki i hydrauliki siłowej (cylinder) w którym ruch tłoczyska w jedną stronę powodowany jest podaniem medium o określonym ciśnieniu, a ruch w drugą stronę np. za pomocą sprężyny.

Siłownik kompaktowy - element wykonawczy układów pneumatyki nie posiadający amortyzacji, o skoku do 200mm, jego zwarta konstrukcja umożliwia ograniczenie wagi i umieszczenie dodatkowego wyposażenia − mocowania, czujniki − w głównym zarysie siłownika.

Siłownik łopatkowy - element układów pneumatycznych oparty o napęd obrotowo wahadłowy. Zwarta konstrukcja umożliwia zastosowanie go w robotyce i technikach manipulacyjnych. Przetwarza siłę ciśnienia medium poprzez łopatki na wałek. Kąty obrotu wahają się pomiędzy 0 a 270 stopni.

Siłownik o krótkim skoku - prosty i cechujący się brakiem amortyzacji siłownik o skoku do 50mm. Doskonale nadaje się do zabudowy w miejscach o ograniczonym polu manewru, nie przenosi obciążeń bocznych.

Siłownik pneumatyczny - element wykonawczy o ruchu liniowym, przetwarza ciśnienie dostarczanego medium na ruch posuwisto-zwrotny. Ze względu na konstrukcję i pełnioną funkcję możemy je podzielić na: tłokowe, beztłoczyskowe, nurnikowe, membranowe, mieszkowe. Pod względem działania dzielimy je na jednostronnego i dwustronnego działania.

Siłownik tandem - element układów pneumatycznych złożony z dwóch siłowników o tej samej średnicy, połączonych szeregowo. Działanie oparte jest o wspólne tłoczysko, które sumuje siłę obydwóch siłowników.

Siłownik zderzakowy - jest to siłownik ciągnący jednostronnego działania. Charakteryzuje go mały skok i wzmocniona konstrukcja. W położeniu spoczynkowym pełni role zderzaka, zatrzymuje elementy na linii produkcyjnej. Podłączenie zasilania powoduje wsunięcie tłoczyska i zwolnienie zderzaka.

Skok - jest to odległość pomiędzy skrajnymi położeniami tłoka w siłowniku, określa się go w milimetrach.

Smarownica - zwana również naolejaczem, wprowadza do instalacji czynnik smarujący w postaci mgły olejowej o regulowanej ilości kropel na m3 medium. Zmniejsza to siłę tarcia i zabezpiecza układ od wewnątrz.

Spadek ciśnienia - jest to różnica ciśnień na wejściu i wyjściu układu.

Sprzężenie zwrotne pneumatyczne - jest to oddziaływanie sygnałów pomiędzy wyjściem a wejściem z układu, które wykorzystuje sygnał pneumatyczny.

Sterowanie - − rodzaje − sterowanie może odbywać się: siłą mięśni, mechanicznie, pneumatycznie lub elektrycznie.

Sterowanie mechaniczne - jest to sterowanie za pomocą: popychaczy, rolek, sprężyn.

Sterowanie pneumatyczne - jest to sterowanie odbywające się za pomocą zmiany ciśnienia medium w elemencie sterującym, odbywa się poprzez: wzrost lub spadek ciśnienia, różnicę ciśnień, wykorzystanie wzrostu ciśnienia, wykorzystanie spadku ciśnienia.

Sterowanie siłą mięśni - jest to sterowanie za pomocą siły mięśni, poprzez: przycisk, pedał, dźwignie.

Sterowanie zaworu - jest to uruchomienie zaworu, które powoduje zmianę położenia elementu przełączającego.

Stopnie ochrony - określane klasą zabezpieczenia IP, oznacza poziom zabezpieczenia przed dostępem osób i obiektów stałych do wnętrza urządzenia oraz stopień zabezpieczenia wyposażenia przed szkodliwym działaniem wody.

Szybkozłącza pneumatyczne i hydrauliczne

Szybkozłączka - element łączący przewody pneumatyczne lub hydrauliczne bez użycia narzędzi. Może być wyposażona w jeden lub dwa zawory odcinające, które po odłączeniu samoczynnie odcinają przepływ medium w przewodach.

Średnica siłownika - określa średnicę wewnętrzną tulei siłownika.

Tłumik hałasu pneumatyczny - element układu pneumatycznego odpowiadający za ograniczenie hałasu występującego przy wypływie sprężonego powietrza do atmosfery. Zazwyczaj stosuje się tłumiki ze spieku brązu, tworzywa lub drutu.

Układ (pneumatyczny lub hydrauliczny) - zespół połączonych elementów spełniających określoną funkcję wykonawczą, poprzez przekazywanie energii i sygnałów sterujących przy pomocy danego medium (powietrze, olej, emulsja).

Uszczelnienie - element lub jednostka konstrukcyjna gwarantująca szczelność połączenia pomiędzy połączonymi elementami układu. Zapewnia również ochronę przed dostaniem się zanieczyszczeń.

Wskaźnik - element służący kontroli pracy układów pneumatycznych i hydraulicznych, który w chwili pojawienia się sygnału ciśnieniowego włącza sygnalizator optyczny lub przekazuje sygnał elektryczny.

Wyłącznik krańcowy - element sygnalizujący osiągnięcie położenia skrajnego przez element ruchomy urządzenia. Działa jako zabezpieczenie przed nadmiernym przemieszczeniem.

Zawory szybkiego spustu - jest to element, który w chwili zaistnienia spadku ciśnienia na przyłączu wejściowym, przełącza przepływ z przyłącza wyjściowego do atmosfery.

Zawory zwrotne - jest to element umożliwiający przepływ czynnika roboczego tylko w jednym kierunku. Pełnią funkcję bezpiecznika, umiejscawiane są np. za zaworami, tak aby ciśnienie powrotne nie mogło ich uszkodzić.

Zawór - jeden z głównych elementów układów pneumatycznych i hydraulicznych. Steruje przepływem − drogą i kierunkiem: zawór rozdzielający, zawór zwrotny, steruje ciśnieniem: czynnika roboczego: zawór redukcyjny, steruje natężeniem przepływu: zawór dławiący, realizuje funkcje specjalne, realizuje funkcje logiczne.

Zawór bezpieczeństwa - jest to element zabezpieczający poprzez określenie ciśnienia dopuszczalnego w układzie.

Zawór dławiąco−zwrotny - jest to połączenie zaworu dławiącego i zwrotnego. Umożliwia przepływ w jednym kierunku, a przepływ z dławieniem w kierunku przeciwnym.

Zawór dławiący - jest to element sterujący natężeniem przepływu czynnika roboczego.

Zawór normalnie otwarty NO - w położeniu normalnym, bez zasilania następuje przepływ medium przez zawór.

Zawór normalnie zamknięty NZ - w położeniu normalnym, bez zasilania nie następuje przepływ medium, przepływ przez zawór jest zablokowany.

Zawór redukcyjny - jest to nastawiany ręcznie, utrzymujący stałą wartość ciśnienia na wyjściu niezależnie od ciśnienia wejściowego element układów pneumatycznych i hydraulicznych.

Zawór rozdzielający - jest to element który steruje drogą i kierunkiem przepływu czynnika roboczego w układzie. Przesterowanie powoduje zmianę położenia roboczego, które odpowiada różnym połączeniom dróg przepływu. Zawory rozdzielające możemy podzielić na: suwakowe, płytkowe lub grzybkowe.

Zespół przygotowania powietrza - jest to zespół poszczególnych elementów służących do przygotowania powietrza na wejściu do uzyskania parametrów powietrza zasilającego układ. Wyróżnia się zespoły zmontowane na stałe lub o budowie modułowej, gdzie każdy zespół można dowolnie konfigurować. Zazwyczaj składa się z reduktora, filtra i smarownicy.

Pneumatyka - Hydraulika siłowa - Armatura przemysłowa

Sklep internetowy

Menu

W ofercie: